Το ερώτημα εάν οι βιαστές χαρακτηρίζονται από ένα μόνο μοτίβο προσωπικότητας είναι δύσκολο να απαντηθεί. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γνώσεις μας για τα χαρακτηριστικά των βιαστών βασίζονται κυρίως σε μελέτες ανδρών που έχουν καταδικαστεί για το έγκλημα –ένα δείγμα που πιθανότατα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% των βιαστών. Επειδή οι καταδικασμένοι βιαστές είναι λιγότερο μορφωμένοι, τείνουν περισσότερο να διαπράττουν άλλες εγκληματικές πράξεις, και είναι πιο αποξενωμένοι από την κοινωνία σε σχέση με τους βιαστές που δε διώκονται, δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα ότι τα προφίλ τους ταιριάζουν.
Πολλοί από τους άνδρες που φυλακίζονται για βιασμό έχουν ισχυρή ροπή προς τη βία. Αυτό το γεγονός, μαζί με ορισμένες υποθέσεις για τις σχέσεις ανδρών και γυναικών, έχει οδηγήσει αρκετούς ειδικούς να ισχυριστούν ότι ο βιασμός δεν έχει σεξουαλικά κίνητρα αλλά είναι μάλλον μια πράξη κυριαρχίας. Ωστόσο, πιο πρόσφατες έρευνες υποδηλώνουν ότι, αν και η ισχύς και η κυριαρχία συμπεριλαμβάνονται συχνά στο σεξουαλικό εξαναγκασμό, τέτοιου είδους εξαναγκασμός κινητοποιείται συχνά από επιθυμία για σεξουαλική ικανοποίηση. Αυτή η άποψη έχει υποστηριχτεί από αρκετές μελέτες της φύσης του σεξουαλικού εξαναγκασμού ανάμεσα σε μη φυλακισμένους άνδρες.
Η ανάγκη για έκφραση ισχύος κυριαρχεί στο βιασμό από αγνώστους, ενώ η επιθυμία για σεξουαλική ικανοποίηση φαίνεται να υπερισχύει στους βιασμούς από πρόσωπο γνωστό στο θύμα.
Φαίνεται ότι ένα μεγάλο εύρος χαρακτηριστικών προσωπικότητας και κινήτρων βρίσκονται πίσω από τη σεξουαλική επίθεση. Οι άνδρες που επιδοκιμάζουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων, ιδιαίτερα αυτόν της ανδρικής κυριαρχίας, είναι πιο πιθανό να διαπράξουν βιασμό από τους άνδρες που δεν τους επιδοκιμάζουν. Ο θυμός προς τις γυναίκες παρατηρείται επίσης σε αρκετούς βιαστές. Το αλκοόλ μπορεί επίσης να συμβάλει στη συμπεριφορά των βιαστών. Οι βιαστές συχνά πίνουν λίγο πριν επιτεθούν στο θύμα τους. Επιπλέον, οι βιασμοί που γίνονται υπό την επήρεια αλκοόλ συχνά συσχετίζονται με υψηλά επίπεδα βίας.
Πολλοί βιαστές έχουν εγωκεντρικές προσωπικότητες, το οποίο μπορεί να τους καταστήσει αδιάφορους προς τα συναισθήματα των άλλων. Οι έρευνες παρέχουν ισχυρά στοιχεία ότι οι άνδρες με χαρακτηριστικά ναρκισσιστικής προσωπικότητας μπορεί να τείνουν ιδιαίτερα προς τη διάπραξη βιασμών. Η ναρκισσιστική προσωπικότητα χαρακτηρίζεται από: α) Υπερβολική έμφαση στην αξία του εαυτού, που μπορεί να διευκολύνει την ικανότητά τους να εκλογικεύουν τη συμπεριφορά τους και να πείθονται ότι τα θύματα επιθυμούσαν σεξ. β) Μια παράλογη αίσθηση δικαιωμάτων, που μπορεί να τους επηρεάσει ώστε να θεωρούν ότι οι γυναίκες τους χρωστούν σεξουαλικές χάρες. γ) Ελλιπή εμπάθεια για τους άλλους που ακυρώνει τον αντίκτυπο του πόνου του θύματος. Τέλος, οι ναρκισσιστές τείνουν να εκδικούνται τους άλλους για -πραγματικές ή φανταστικές- ασήμαντες παραλείψεις.
