Η δυσπαρευνία (επώδυνη συνουσία) λόγω εμμηνόπαυσης ορίζεται ως επαναλαμβανόμενος πόνος κατά τη συνουσία ο οποίος συμβαίνει για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια ή μετά από τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση και τυπικά αποδίδεται σε αιδοιοκολπική και ουρογεννητική ατροφία. Αυτές οι καταστάσεις είναι ενδείξεις γήρανσης των ιστών, κυτταρολογικών αλλαγών, και χημικών μεταμορφώσεων στον κόλπο, την ουρήθρα και την κύστη, που απορρέουν από ελαττωμένα επίπεδα ενδογενώς παραγόμενων οιστρογόνων στην εμμηνόπαυση.
Η αντίληψη του πόνου μπορεί να επηρεάζεται από ψυχοκοινωνικές δυσκολίες που συνήθως επηρεάζουν τις γυναίκες στην εμμηνόπαυσης (π.χ. προσωπικά θέματα -όπως αρνητικές αντιλήψεις για την εμμηνόπαυση-, εικόνα σώματος, σεξουαλικότητα μετά την αναπαραγωγή). Διαπροσωπικοί παράγοντες όπως δυσκολίες στη σχέση ή στο γάμο, σεξουαλική δυσλειτουργία του/της συντρόφου και απώλεια κοινωνικής στήριξης συνήθως επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Για τη θεραπεία της δυσπαρευνίας που προκύπτει από την εμμηνόπαυση χρησιμοποιούνται συνήθως μη ορμονικά λιπαντικά, κρέμες με βάση οιστρογόνα και ταμπλέτες οιστραδιόλης. Σε περίπτωση που οι παρεμβάσεις αυτές δεν έχουν αποτέλεσμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί θεραπεία αντικατάστασης ορμονών.
