Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας από τους πιο συχνά διαγιγνωσκόμενους καρκίνους για τους άνδρες του Δυτικού κόσμου και στην Αμερική είναι η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Παράγοντες που είναι γνωστό ότι συσχετίζονται με την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη συμπεριλαμβάνουν τη μεγάλη ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη, και η υψηλή κατανάλωση λίπους.
Τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη συμπεριλαμβάνουν πολλά από αυτά της προστατίτιδας (βλ. άρθρο με τίτλο «Η προστατίτιδα») , ιδιαίτερα πόνο στην πύελο (λεκάνη) και τα χαμηλότερα τμήματα της μέσης και επιπλοκές στην ούρηση. Ωστόσο, ο καρκίνος του προστάτη συχνά δεν παρουσιάζει ευκόλως ανιχνεύσιμα συμπτώματα στα πρώιμα στάδιά του. Μπορούν να διεξαχθούν σωματικές εξετάσεις και εξετάσεις αίματος σε μια προσπάθεια να γίνει διάγνωση νωρίς. Στη σωματική εξέταση, ο γιατρός εξετάζει δακτυλικά τον ορθό, μία εξέταση που υπό φυσιολογικές συνθήκες προκαλεί ήπια μόνο δυσφορία. Η ανακάλυψη ενός δείκτη για τον καρκίνο του προστάτη –το PSA (το ειδικό προστατικό αντιγόνο)- που είναι ανιχνεύσιμο σε εξετάσεις αίματος, έχει προσθέσει ένα ακόμη εργαλείο για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη.
Οι προσπάθειες για ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη χρησιμοποιώντας τα επίπεδα της δακτυλικής εξέτασης και του PSA απέχουν πολύ από το να είναι ακριβείς. Πολλοί όγκοι δεν εντοπίζονται στη δακτυλική εξέταση. Και οι καλοήθεις και οι κακοήθεις όγκοι μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα του PSA.
Αφού έχει γίνει διάγνωση για καρκίνο του προστάτη, υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης, συμπεριλαμβανομένης της απλής παρακολούθησης του καρκίνου για να καθοριστεί αν ο ρυθμός της ανάπτυξής του αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία. Οι γιατροί συχνά συστήνουν ιατρική παρέμβαση (συνήθως χειρουργείο ή ακτινοβολία) για άνδρες με προσδόκιμο ζωής τουλάχιστον 10 χρόνια. Οι θεραπευτικές επιλογές συμπεριλαμβάνουν τη ριζική προστατεκτομή (αφαίρεση ολόκληρου του αδένα του προστάτη), κρυοθεραπεία, στην οποία τα καρκινικά κύτταρα καταστρέφονται μέσω ψύξης, και δύο μορφές ακτινοβολίας –ραδιοθεραπεία με εξωτερικές ακτίνες και εσωτερική ραδιοθεραπεία. Επειδή η ανάπτυξη των όγκων από καρκίνο του προστάτη πυροδοτείται από ανδρογόνα, μία άλλη θεραπευτική επιλογή είναι η είτε η ορχεκτομή (χειρουργική αφαίρεση των όρχεων) ή η χρήση φαρμάκων ή ορμονών που μπλοκάρουν τα ανδρογόνα. Τέλος, επειδή οι κίνδυνοι ή οι επιπλοκές της χειρουργικής επέμβασης, της ακτινοθεραπείας, ή της ορμονοθεραπείας μπορούν να ξεπερνούν τα πιθανά οφέλη, ιδιαίτερα για τους πιο ηλικιωμένους άνδρες, μία προσέγγιση η οποία ονομάζεται διαχείριση με αναμονή, στην οποία γίνεται προσεκτική παρακολούθηση ενώ η θεραπεία αναβάλλεται, είναι μερικές φορές πιο κατάλληλη.
Υπάρχει σημαντική σύγκρουση απόψεων αναφορικά με την καλύτερη προσέγγιση για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη που έχει ανιχνευτεί νωρίς. Επιπλέον, υπάρχει διαφωνία σχετικά με το εάν τα πλεονεκτήματα ξεπερνούν τα ρίσκα για την υγεία από τη θεραπεία. Οι ειδικοί της ιατρικής διαφωνούν ευρέως για το εάν η θεραπεία θα πρέπει να γίνεται άμεσα ή όχι. Τα επιχειρήματα υπέρ της άμεσης θεραπείας, ιδιαίτερα για τους νέους άνδρες, συμπεριλαμβάνουν μεγαλύτερο χρόνο επιβίωσης, σημαντικά λιγότερο πόνο, και πρόληψη μεταστάσεων (η εξάπλωση του καρκίνου σε άλλες περιοχές). Η υποστήριξη για την αναβολή της θεραπείας με παρακολούθηση προέρχεται από μελέτες που υποδηλώνουν ότι οι περισσότεροι άνδρες πεθαίνουν από μη σχετιζόμενα αίτια πριν βιώσουν σοβαρές επιπλοκές από καρκίνο του προστάτη που δεν έχει υποβληθεί σε θεραπεία. Επιπλέον, οι θεραπείες με χειρουργείο, ακτινοβολία, ή ορμόνες μπορούν να καταλήξουν σε μια ποικιλία επιπλοκών, όπως ακράτεια, εντερικά προβλήματα, στυτικές δυσκολίες, και αδυναμία βίωσης οργασμού.
Μέχρι να γίνουν μακροχρόνιες μελέτες για τα αποτελέσματα των θεραπειών που να προσφέρουν σαφή στοιχεία για την υποστήριξη μιας συγκεκριμένης θεραπείας για τον καρκίνο του προστάτη, και οι κλινικοί και οι ασθενείς θα συνεχίσουν να παλεύουν με το δίλημμα της θεραπευτικής επιλογής. Για την ώρα, η σωστή ιατρική διαχείριση του καρκίνου του προστάτη περιλαμβάνει εκτεταμένη συμβουλευτική για τις θεραπευτικές επιλογές και ενεργή εμπλοκή του ασθενούς στις αποφάσεις για τη θεραπεία.
