Άρθρα,Για την Γυναίκα,Για τον Άνδρα

Τάνια Μπαταλαμά Σεξολόγος, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια Σεξουαλικών Δυσλειτουργιών.


Η διεθνική σωματεμπορία (human sex trafficking) σχετίζεται με την πορνεία με την έννοια ότι αφορά ανταλλαγή χρημάτων για σεξουαλικές υπηρεσίες. Ωστόσο, αυτές οι δύο έννοιες δεν είναι ακριβώς συνώνυμες. Η σωματεμπορία ορίζεται ως η στρατολόγηση ή απόκτηση  και διακίνηση ενός ατόμου με σκοπό μια εμπορική σεξουαλική πράξη, δηλαδή την προώθησή τους και παραμονή στην πορνεία. Η σωματεμπορία περιλαμβάνει απάτη, εξαπάτηση, εξαναγκασμό, βία, ή εκμετάλλευση του εμπορευόμενου ατόμου από τον έμπορο. Επομένως, η σωματεμπορία συμβαίνει όταν ένα άτομο πουλάει ένα άλλο για σεξ, και το άτομο που πωλείται γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης σε αυτή τη διαδικασία (δηλ. το θύμα είναι ουσιαστικά σεξουαλικός σκλάβος). Αυτός είναι μία από τις διαφορές μεταξύ σωματεμπορίας και πορνείας: είναι δυνατόν ένα άτομο να εκπορνευτεί χωρίς να υποστεί εκμετάλλευση (αν και είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι πολλές πόρνες και πόρνοι υφίστανται εκμετάλλευση από νταβατζήδες και πελάτες και δεν επιδίδονται στην πορνεία από επιλογή τους).

Κανείς δε γνωρίζει με ακρίβεια πόσο διαδεδομένη είναι η σωματεμπορία, αλλά υπολογίζεται ότι έχει εκατομμύρια θύματα και ότι είναι μία από τις τρεις μεγαλύτερες παγκόσμιες εγκληματικές επιχειρήσεις, με κέρδη από 7 έως 10 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Η σωματεμπορία συνήθως συζητείται ως διεθνές φαινόμενο, στο οποίο ευάλωτες γυναίκες και παιδιά από μειονεκτούσες ή ασταθείς χώρες διακινούνται λαθραία σε άλλες χώρες όπου ο σεξουαλικός τουρισμός είναι δημοφιλής, όπως η Ταϊλάνδη, η Ολλανδία, και οι Ην. Πολιτείες (φυσικά, και οι άνδρες μπορούν να πέσουν θύματα σωματεμπορίας, αλλά πολύ πιο σπάνια). Αν και η μεταφορά από μία πόλη ή χώρα σε μία άλλη δεν είναι πάντα απαραίτητη για να συμβεί η σωματεμπορία, μπορεί να κάνει το αντίκτυπο στα θύματα ακόμη πιο σοβαρό όταν συμβαίνει επειδή μπορεί να μη μιλούν την τοπική γλώσσα ή να μην έχουν τον τρόπο να ζητήσουν βοήθεια.

Οι σωματέμποροι τείνουν να στοχεύουν στα άτομα που είναι απελπισμένα (π.χ. άστεγοι ή άνεργοι) και μπορεί στην αρχή να δελεάσουν τα θύματά τους με υποσχέσεις για βοήθεια, όπως γάμος ή μία υψηλόμισθη δουλειά. Εναλλακτικά, μερικοί σωματέμποροι μπορεί να απαγάγουν θύματα ή, σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να αγοράσουν παιδιά από γονείς που αισθάνονται ότι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα μεγαλώσουν. Η ταυτότητα και τα προσωπικά αντικείμενα του θύματος συχνά κρατούνται από τους σωματέμπορους, που μπορεί να υποσχεθούν ότι θα τα επιστρέψουν στο θύμα ως ανταλλαγή για κάποιο είδος σεξουαλικής εργασίας (π.χ. δουλειά σε οίκο ανοχής, σε στριπτιτζάδικο κτλ). Οι σωματέμποροι μπορεί επίσης να ελέγχουν τα θύματά τους μέσω φόβου και βίας, ή και μέσω χρήσης ναρκωτικών.

Επανειλημμένες εμπειρίες βιασμού και άλλων μορφών βίας καταλήγουν σε πολύ σοβαρό ψυχολογικό αντίκτυπο για τα θύματα. Μελέτες ατόμων που έχουν επιβιώσει από τη σωματεμπορία έχουν ανακαλύψει ότι η συντριπτική πλειοψηφία αναφέρει συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Για παράδειγμα, σε μία μελέτη γυναικών και εφήβων που είχαν πέσει θύματα σωματεμπορίας, ερευνητές βρήκαν ότι το 95% ανέφερε αισθήματα κατάθλιψης, το 76% ένιωθε απελπισία για το μέλλον, το 91% ανέφερε νευρικότητα, και το 85% ανέφερε φόβο. Πολλά από αυτά τα θύματα πληρούσαν τα διαγνωστικά κριτήρια για μετατραυματική αγχώδη διαταραχή.

Πολλές ομάδες σε όλο τον κόσμο εργάζονται με σκοπό την εξάλειψη της σωματεμπορίας. Ωστόσο, δε συμφωνούν όλοι για το ποια είναι η καλύτερη προσέγγιση. Μερικοί ισχυρίζονται ότι η νομιμοποίηση της πορνείας θα μείωνε την υπόγεια επιχείρηση της σωματεμπορίας επιτρέποντας σε αυτούς που θέλουν να αγοράσουν σεξ να έχουν ένα νόμιμο τρόπο να το πράξουν. Άλλοι υποστηρίζουν ότι ο στόχος θα έπρεπε να είναι η μόρφωση και η ενίσχυση της δύναμης των γυναικών με σκοπό την αποφυγή μελλοντικής θυματοποίησης. Τέλος, άλλοι υποστηρίζουν ότι αυτό που χρειάζεται να αλλάξει είναι η εφαρμογή του νόμου, επειδή συχνά είναι το θύμα αυτό που καταλήγει στη φυλακή ή διώκεται για πορνεία (και άρα θυματοποιείται για δεύτερη φορά) αντί για τους σωματέμπορους.