Είναι σύνηθες το τέρας με τα πράσινα μάτια, η ζήλια, να υψώνει το άσχημο κεφάλι του τουλάχιστον κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια μιας σχέσης. Η αντιμετώπιση της ζήλιας μπορεί να είναι δύσκολη, επειδή τέτοια συναισθήματα συχνά πηγάζουν από μία βαθιά αίσθηση ανεπάρκειας εντός του ατόμου που ζηλεύει παρά εντός της σχέσης. Ένα άτομο που απειλείται από αισθήματα ζήλιας που έχουν προκληθεί από ανασφάλεια συχνά απομακρύνεται από το/τη σύντροφό του ή συνεχίζει την επίθεση με κατηγόριες ή απειλές. Αυτές οι αναποτελεσματικές συμπεριφορές αντιμετώπισης συχνά προκαλούν μια παρόμοια αντίδραση στο σύντροφο που δε ζηλεύει, δηλαδή απόσυρση ή αντεπίθεση. Μια πιο αποτελεσματική προσέγγιση για το άτομο που ζηλεύει είναι να παραδεχτεί τα αισθήματα ζήλιας που βιώνει και να εντοπίσει την πηγή τους. Επομένως, ένα άτομο που ζηλεύει μπορεί να ξεκινήσει μια συζήτηση λέγοντας κάτι όπως “Μαρία, φοβάμαι για μας και ανησυχώ κάπως για όλο το χρόνο που περνάς δουλεύοντας αργά με τους συναδέλφους σου, ειδικά με το Γιώργο»! Μια τέτοιου είδους ανοιχτή παραδοχή συναισθημάτων χωρίς απειλές ή κατηγόριες μπορεί να ωθήσει τη Μαρία να ανταποκριθεί με διάθεση καθησυχασμού, και μπορεί να ακολουθήσει θετικός διάλογος.
Σε πολλές καταστάσεις, ένα άτομο που ζηλεύει δε θα αναγνωρίσει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα και δε θα εκφράσει την επιθυμία να το δουλέψει. Σε αυτή την περίπτωση, το απαραίτητο πρώτο βήμα για την επίλυση του προβλήματος είναι να κινητοποιηθεί το άτομο για να αρχίσει να προσπαθεί να εξουδετερώσει τα επώδυνα συναισθήματα ζήλιας και τις καταστροφικές συμπεριφορές που τέτοια συναισθήματα συχνά προκαλούν. Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, ένα άτομο που ζηλεύει είναι πιο πιθανό να κινητοποιηθεί για να λύσει το πρόβλημα και να επιτρέψει τη βοήθεια από άλλους όταν αυτό το άτομο
- είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να χάσει το/τη σύντροφό του. Άμεση διαβεβαίωση ότι η σχέση δεν κινδυνεύει συχνά είναι αναποτελεσματική και μερικές φορές ακόμη και αντιπαραγωγική. Μία πιο αποτελεσματική στρατηγική είναι η αναφορά, σε διάφορες στιγμές, σε ένα κοινό μέλλον. Επομένως, ο σύντροφος που δε ζηλεύει και που σχεδιάζει να ανοίξει μια συζήτηση για τη ζήλια μπορεί πρώτα να διαλέξει κάποιες ευκαιρίες για να πει πράγματα όπως «Θα είναι υπέροχα όταν τα παιδιά μεγαλώσουν και θα έχουμε περισσότερο χρόνο για εμάς».
- είναι διαβεβαιωμένο ότι το πρόβλημα πηγάζει από τη σχέση παρά από ελαττώματα στο χαρακτήρα του. Ένα άτομο που ζηλεύει είναι πολύ πιο πιθανό να αρχίσει να αντιμετωπίζει τη ζήλια του όταν και οι δύο σύντροφοι αναγνωρίζουν ότι το πρόβλημα είναι κοινό. Ο σύντροφος που δε ζηλεύει μπορεί να ενθαρρύνει την αντιμετώπιση του προβλήματος προς αυτή την κατεύθυνση λέγοντας «Αυτό είναι ένα πρόβλημα που μοιραζόμαστε, και πρέπει και οι δύο να δουλέψουμε εξίσου για να το ξεπεράσουμε».
- είναι βέβαιο ότι αγαπιέται αυθεντικά και εκτιμάται. Επειδή η ζήλια συχνά πηγάζει από αισθήματα ανεπάρκειας και ανασφάλειας, ο σύντροφος που δε ζηλεύει μπορεί να βοηθήσει να ελαχιστοποιηθούν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και να ενισχυθεί ο αυτοσεβασμός και η αυτοπεποίθηση διαβεβαιώνοντας το άτομο που ζηλεύει για τη στοργή του, λεκτικά, συναισθηματικά, και σωματικά.
- δεν προκαλείται να νιώσει ντροπή ή ενοχές. Είναι κατανοητό ότι πολλοί άνθρωποι που γίνονται στόχος ζήλιας χωρίς να το αξίζουν θυμώνουν και έχουν την τάση να ανταποκρίνονται με σαρκασμό, γελοιοποίηση, ή υποβιβαστικά σχόλια για να ντροπιάσουν τους συντρόφους τους που ζηλεύουν ώστε να εγκαταλείψουν τις αστήριχτες κατηγορίες τους. Δυστυχώς, τέτοιες αρνητικές αντεπιθέσεις είναι πιθανό να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, προκαλώντας περισσότερο θυμό και αμυντικότητα. Ακόμα χειρότερα, το άτομο που ζηλεύει μπορεί να γίνει ακόμα λιγότερο πρόθυμο να αναγνωρίσει την ανάγκη για αλλαγή.
- είναι σε θέση να κατανοήσει ότι ο/η σύντροφός του έχει πληγωθεί από τη συμπεριφορά ζήλιας. Όταν τα άτομα που ζηλεύουν μπορούν να κατανοήσουν και να συναισθανθούν τον πόνο που έχει προκαλέσει η συμπεριφορά τους στο/στη σύντροφό τους, το κίνητρο για αλλαγή μπορεί να ενισχυθεί. Η πρόκληση για το σύντροφο που δε ζηλεύει είναι να ενισχύσει την ενσυναίσθηση και όχι την ενοχή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αναγνωρίζοντας τον πόνο αλλά όχι κατηγορώντας το σύντροφο που ζηλεύει. Επομένως, η Μαρία μπορεί να πει στο σύντροφό της που ζηλεύει, «Χρήστο σ’ αγαπώ, και νιώθω πολύ άσχημα όταν πρέπει να δουλέψω έως αργά και ξέρω ότι είσαι στο σπίτι και εύχεσαι να ήμασταν μαζί. Είναι πολύ οδυνηρό να σκέφτομαι ότι η κατάσταση με τη δουλειά μου μερικές φορές φαίνεται πιο σημαντική από τη σχέση μας».
Αφού καθιερωθεί το κίνητρο για αλλαγή, και αφού το ζευγάρι ξεκινήσει ένα διάλογο για να αντιμετωπίσει τη ζήλια, αρκετές στρατηγικές επικοινωνίας μπορούν να τους βοηθήσουν να λύσουν το πρόβλημα. Προτάσεις για αυτο-αποκάλυψη, άκουσμα, ανατροφοδότηση, και ερωτήσεις μπορούν να βοηθήσουν ώστε κάθε σύντροφος να καταστήσει σαφές τι θέλει και τι περιμένει από τη σχέση. Για παράδειγμα, αφού αποκαλύψει τους φόβους του, μπορεί να πει στη Μαρία ότι θα ανησυχούσε λιγότερο αν περνούσε λιγότερο χρόνο δουλεύοντας μέχρι αργά με το Γιώργο ή ίσως αν συμπεριλάμβανε και άλλους συναδέλφους όταν δουλεύει μέχρι αργά.
